6736 SAYILI YASA –BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI

 Özel sektörün kamuya olan borç yükünün azaltılarak borçlara taksitle ödeme imkânı getirilmesi, ihtilafların sulh yoluyla sonlandırılması, vergi incelemesinde olan konuların dava yoluna gidilmeksizin çözümlenmesi, vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası risklerin ortadan kaldırılması, işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek kayıtlı ekonomiye geçişin teşvik edilmesi amacıyla hazırlanarak 19 Ağustos tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun, yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Yasada ayrıca 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun kapsamında yapılandırılan alacakları, Kanunun öngördüğü şartlar dâhilinde ödeyemeyen borçlulara yeniden bir hak verilerek kamu alacaklarının tasfiyesine ve bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasına olanak sağlanması amaçlarıyla da düzenlemeler yer almaktadır.

Devlet, Vatandaş ve Kurumlar arasındaki her türlü borç-alacak ilişkisinin düzeltileceği, bilançolardaki her türlü eksiklik ve fazlalıkların giderilmesine olanak veren devletle barışmayı sağlayan bu yasadan ilgili tüm vatandaşların yararlanması gerektiği düşüncesindeyim. Konu başlıkları ve ilgili tarihleri not düşebilmek adına  önemli noktalara yer vermeye çalışacağım.

A – Yapılandırmanın önemli tarihleri:

Kanunun yürürlük tarihi                                                             : Yayımı tarihinde yürürlüğe girer.  19.08.2016

Kanun kapsamına giren alacakların tarihi                           : 30 HAZİRAN 2016 tarihine kadar olan borçlar

Yapılandırma için son başvuru tarihi                                    : 31 EKİM 2016

Ödenecek borçların ilk taksit tarihi                                       : 30 KASIM 2016

SGK’ya ödenecek ilk taksit                                                        : 31 ARALIK 2016

Matrah Artırımı için başvuru tarihi                                        : 31 EKİM 2016

Odalara olan  aidat borçlarının yapılandırma başvurusu: 31 EKİM 2016

Odalara olan borçların ilk taksitinin ödeme tarihi          : 30 KASIM 2016

 

B- Yapılandırmaya konu alacaklar; aşağıdaki gibidir.

1) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ve vergi cezaları,

(a) 30/6/2016 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2016 yılı Temmuz ayında ödenmesi gereken gelir vergisi ikinci taksiti hariç),

(b) 2016 yılına ilişkin olarak 30/6/2016 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2016 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç),

(c) 30/6/2016 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları,

 

C- Yapılandırmaya konu olacak alacaklar, 30/6/2016 tarihi dikkate alınarak belirlenmiş olup; yasanın içerdiği konular aşağıdaki gibidir.

1)  Vergi Borçlarının Yeniden Yapılandırılması; ( Kesinleşmiş alacakların tahsilinden vazgeçme madde 2)

2) Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar (madde 3)

3) İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler (madde 4)

4) Matrah ve vergi artırımı (madde 5)

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI  

Beyannamelerinde matrah beyan edenler  

Verdikleri yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamelerinde vergiye tabi gelir/kazanç (matrah) beyan eden mükelleflerin bu yıllara ilişkin vergi matrahları,

– 2011 yılı için yüzde 35,

– 2012 yılı için yüzde 30,

– 2013 yılı için yüzde 25,

– 2014 yılı için yüzde 20,

– 2015 yılı için yüzde 15 Oranın da artırılır ve artırılan tutarın yüzde 20’si oranında vergisi ödenirse, yukarıdaki yıllar, gelir ve kurumlar vergisi yönüyle vergi incelemesi yapılmayacaktır.

Ancak, Kanun da bu şekilde yapılacak olan matrah artırımları için asgari tutarlar da tespit edilmiştir. Yani, yukarıda belirtilen oranlarda yapılan matrah artırımları, aşağıda belirtilen asgari tutarlardan az olamayacaktır.

Beyannamelerinde zarar beyan eden veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmayan ya da hiç beyanname vermeyenler                   

Mükelleflerin ilgili yıllar  için vermiş  oldukları     gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde zarar beyan eden veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmayan ya da hiç beyanname vermeyenler de (ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir/kazanç elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini/kazançlarını vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar dâhil) aşağıda tabloda yer alan asgari tutarlardan az olmamak üzere matrah beyanında bulunmaları şartıyla matrah artırımından faydalanabilirler

 ASGARİ MATRAH ARTIRIMI TUTARLARI (TL)

 YIL              İŞLETME HESABI                  BİLANÇO ESASI                        SERBEST MESLEK           KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFİ

2011                       9.500,-                    14.000,-                                  14.000,-                                  28.000,-

2012                       9.890,-                    14.820,-                                  14.820,-                                  29.650,-

2013                       10.490,-                  15.740,-                                  15.740,-                                  31.490,-

2014                       11.160,-                  16.740,-                                  16.740,-                                  33.470,-

2015                       12.650,-                  18.970,-                                  18.970,-                                  37.940,-

Mükellefler, belirtilen şartlar dâhilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz.

Muhtasar ve KDV’de Matrah Artırımı

Mükellefler, bu fıkrada belirtilen şartlar dâhilinde gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi ile katma değer vergisini artırdıkları takdirde, kendileri nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak artırıma konu ödemeler nedeniyle gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı ile söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmaz.

KDV mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin verdikleri  beyannamelerindeki (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) hesaplanan KDV’nin yıllık toplamı üzerinden

– 2011 yılı için yüzde 3,5

– 2012 yılı için yüzde 3

– 2013 yılı için yüzde 2,5

– 2014 yılı için yüzde 2

– 2015 yılı için yüzde 1,5 oranına göre belirlenecek KDV’yi, Kanunda belirtilen şekilde beyan etmeleri ve vergiyi de ödemeleri halinde, söz konusu yıllar için KDV yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamayacaktır.

Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopaj artırımı                    

Hizmet erbabına ödedikleri ücretlerden vergi kesintisi yapmak mecburiyetinde olanlar, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) muhtasar beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden;

– 2011 yılı için yüzde 6,

– 2012 yılı için yüzde 5,

– 2013 yılı için yüzde 4,

– 2014 yılı için yüzde 3,

– 2015 yılı için yüzde 2

oranında hesaplanacak gelir vergisini, kanunda belirtilen sürede idareye başvurarak artırımda bulunmayı kabul ettikleri takdirde, vergiyi ödemelerine bağlı olarak, artırılan yıllar için ücret yönünden stopaj gelir/kurumlar vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.

5)  Kayıtlarda Yer Aldığı Halde , İşletmede Bulunmayan; Kasa  mevcudu ve Ortaklardan olan alacakların düzeltilmesi.(İşletme kayıtlarının düzeltilmesi (madde 6)

1. İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar
2. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar
3. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar

6) Stok Affı

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmelerinde fiilen bulunduğu halde kayıtlarında yer almayan, bir anlamda faturasız olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları ‘kendilerince’ veya ‘bağlı oldukları meslek kuruluşunca’ tespit edilecek ‘rayiç bedel’ ile kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ‘üçüncü ayın sonuna kadar’ (30/11/2016) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirerek defterlerine kaydedebilecekle

7) Bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılması  (Varlık Barışı madde 7)

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarını, bu maddedeki hükümler çerçevesinde 31/12/2016 tarihine kadar Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilirler.

-Gerek Yurt içindeki gerekse Yurt dışındaki değerleri ticari deftere kayıt edenlerin bu değerleri SERMAYEYEE EKLEME ZORUNLULUKLARI YOKTUR.

-Yurt dışından getirilen veya yurt içindeki değerleri kayıtalara alınması halinde HİÇ BİR ŞEKİLDE VERGİ HESAPLANIP ÖDENMEYECEKTİR.

8) Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları (madde 8)

2016 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin olup 19 Ağustos 2016 tarihinden önce tahakkuk ettiği hâlde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan;   – sigorta primi, – emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, – işsizlik sigortası primi, – sosyal güvenlik destek primi,

Alacak asıllarının tamamı   alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 19 Ağustos 2016 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak faiz tutarı

8) Ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarları (madde 9)   30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için bu Kanunun yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu hâlde bu sürenin sonuna kadar Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan; – eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları – bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklar Bu madde ile 8 inci madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, bu maddelerde belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır. ÖDEME ŞEKLİ Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. (31 EKİM 2016) Borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. ¾ Taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; 1) Altı eşit taksit için (1,045), 2) Dokuz eşit taksit için (1,083), 3) Oniki eşit taksit için (1,105), 4) Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılır ve buluna tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. 9) Tobb, Oda, Borsa,Tesk, Esnaf Odaları, SMM ,YMM ve TÜRMOB, Baroların alacaklarının yeniden yapılandırılması SMMM ve YMM odalarına aidat  borcu olan üyelerin ve Odaların TÜRMOB’a olan borçları yeniden yapılandırılmaktadır. Yapılan düzenleme ile ; Borçların  asıllarının tamamını; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın ( 30/11/2016) sonuna kadar, kalanı aylık dönemler hâlinde ve azami toplam dokuz eşit taksitte ödenmesi hâlinde bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı silinecektir.  Yapılandırılan oda borçlarına ayrıca Yİ-ÜFE Hesaplanmayacaktır. Ticaret odası sanayi odası ve borsala üyelerinin odaya olan borçları ve  oda ve borsaların da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilir.    Yapılandırılmadan yararlanmak için; Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (31/11/2016) alacaklı birime başvurulması şarttır. Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları ( TESK) Kanunu hükümlerine göre esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna olan katılma payı borç asıllarının ödenmemiş kısmının birinci taksiti bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık dönemler hâlinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi hâlinde Avukatlık Kanunu hükümlerine göre avukatların ve stajyer avukatların baro kesenekleri ile staj kredisi borçlarının asıllarının tamamının birinci taksiti bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna ( 30/11/2016) kadar, kalanı aylık dönemler hâlinde ve azami toplam altı eşit taksitte ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacakların, alacak asıllarının bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması hâlinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilir. 10) Diğer Alacakların Yapılandırılması; 1111 sayılı Askerlik Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanununa  ilişkin idari para cezaları, · 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa ilişkin idari para cezaları, · 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Kanununa ilişkin idari para cezaları, ·  6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanununa ilişkin idari para cezaları, ·  6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince verilen idari para cezaları, VAZ GEÇİLEN ALACAK Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan ve vadesi 31/12/2011 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde 19 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla ödenmemiş olan ve 6183 sayılı Kanun kapsamına giren her bir alacağın türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 50 Türk lirasını aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı fer’i alacakların, aslı ödenmiş fer’i alacaklardan tutarı 100 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilir. DEVLETE HER HANGİ BİR ŞEKİLDE BORCU OLANLARIN YAPILANDIRMA HAKLARINI KULLANABİLMELERİ VE MATRAH ARTIŞI YAPARAK DEFTERLERİNİ KONTROLDEN ÇEKMEK İSTEYENLER İÇİN SON BAŞ VURU TARİHİ 31 EKİM 2016  PAZARTESİ GÜNÜDÜR. Osman Yıldırım

Osman Yıldırım

Okunma Sayısı: 597